SUMMER JAM 2018
„Rośl – inność”
Uczestnicy:
Bogusław Bachorczyk, ASP Kraków
Maurycy Gomulicki, Warszawa
Kornel Janczy, Kraków
Katarzyna Jankowiak-Gumna, ABC Gallery, Poznań (kurator sympozjum)
Marcian Janusz, Kraków
Diana Lelonek UAP, Poznań
Krzysztof Maniak, ASP, Kraków
Paweł Matyszewski, UAP, Poznań
Małgorzata Wielek-Mandrela, Uniwersytet Pedagogiczny, Kraków
Wykłady i prezentacje:
dr Maja Brzozowska-Brywczyńska, UAM, Poznań
prof . Roman Kubicki, UAM, Poznań
Zofia Małkowicz, UAM, Poznań
Karolina Pikosz , BWA Bydgoszcz
dr hab. Jakub Piwowarski, Freie Universitat, Berlin, Uniwersytet Medyczny, Warszawa
dr hab Marta Smolińska, UAP, Poznań (moderowanie dyskusji)
Człowiek od zawsze pozostaje w głębokim związku ze światem roślin, który dzisiaj często przybiera postać sentymentu o nieco atawistycznym charakterze – tęsknoty za bliskością rośliny, którą kompensujemy hodowlami w doniczkach i bukietami, surogatami ogrodów na balkonach, perfumami i sztucznymi, roślino – podobnymi aromatami rozpylanymi w mieszkaniach.
Rudymentarny związek, jaki łączy człowieka ze światem roślin prawdopodobnie wprost wynika z faktu, że tylko one w procesie fotosyntezy potrafią zamienić energię słoneczną w związki organiczne z których zbudowana jest każda żywa istota. Stanowią zatem pierwsze i niezbywalne ogniwo naszego łańcucha pokarmowego. Można sądzić, że ta elementarna, biologiczna zależność stoi u źródła odwiecznej fascynacji, której skutkiem jest stała obecność roślin w sztuce, literaturze, nauce i religii, przypisywane im właściwości magiczne, związane z nimi rytuały, symbole i doktryny filozoficzne.
Tytułem edycji 2018 Sympozjum Summer Jam jest „ROŚLINNOŚĆ”. Należy zaznaczyć, że pojęcie to rozumiem nie tylko i nie przede wszystkim jako „świat roślin”, „florę”, czy motywy lub formy z nich zaczerpnięte i przeniesione w obszar sztuki. Zdecydowanie bardziej interesuje mnie szersza, przymiotnikowa (a nie rzeczownikowa) definicja „roślinności”, która implikuje kojarzony z rośliną zespół cech i właściwości oraz przypisywanych im – często sprzecznych – znaczeń magicznych i symbolicznych. Takie rozumienie terminu „roślinność” jest pokrewne do sposobu w jaki Olga Tokarczuk opisuje „grzybość” w powieści „Dom dzienny, dom nocny” (Wyd. Ruta, Wałbrzych 1999, s. 51).
Spektrum zagadnień będących przedmiotem badań sympozjum Summer Jam 2018 zostało wstępnie sformułowane w trakcie przygotowań do wystawy Bogusława Bachorczyka „Chlorofil utracony”, która odbyła się w ABC Gallery w maju 2017. Zarówno sama wystawa, jak i zebrana przez artystę rozległa dokumentacja tematu stały się bezpośrednią inspiracją do próby przebadania i opracowania zagadnień związanych z obecnością motywów roślinnych w sztuce najnowszej, sposobu ich zastosowania, nadawanych im przez artystów nowych znaczeń, sposobów ich wiązania w sztuce z kontekstem współczesności oraz ich recepcji i interpretacji. Wydaje się, że – jako temat – roślina stosunkowo rzadko pojawia się w sztuce najnowszej. Tym bardziej interesująco zapowiada się sympozjum i debata, której uczestnicy roślinę i związane z nią kulturowe konteksty uczynili bądź głównym polem refleksji, bądź wehikułem przenoszącym inne treści.
Katarzyna Jankowiak-Gumna
