16.11.2021 Marta Antoniak „Xerion”

Kurator: Katarzyna Jankowiak-Gumna
Tekst: prof. Izabela Kowalczyk
Obsługa techniczna projektu: Bartek Buczek
Konsultacja architektoniczna: Tomasz Lelek

Izabela Kowalczyk
Zabawki jako nośniki pamięci (fragmenty)

Na najnowsze prace Marty Antoniak, prezentowane w ABC Gallery, składają się ceramiczne figurki pochodzące z czasów PRL-u ustawione na 12-metrowej półce oraz obrazy, których materia została stworzona z drobnych przedmiotów pochodzących głównie z jajek niespodzianek, zaś całość pokryta jest błyszczącym lakierem lub zatopiona w kilku warstwach żywicy. Obrazy – reliefy, poprzez specyficzny połysk, jeśli nie wręcz iskrzenie, sprawiają wrażenie, jakby również były ceramiczne. W jednym i drugim przypadku mamy do czynienia z użyciem tego, co zastane i gotowe: ceramicznych figurek piesków, misi, kotków, zajączków oraz elementów zabawek: figurek z niemieckich jajek niespodzianek zbieranych na przełomie lat 80. i 90. XX wieku oraz koralików, klocków i innych drobnych elementów. Oprócz figurek należących do artystki, znalazły się w tych zbiorach również okazy kupowane przez nią na pchlich targach czy portalach takich jak Allegro. Wszystkie więc miały swoich właścicieli i stanowią część ich biografii.
(…)
Artystka nadała wystawie tytuł Xerion. Tą nazwą grecki alchemik Zosimos z Panapolis określił kamień filozoficzny, a więc legendarną substancję, która miała umożliwić zamianę metali nieszlachetnych w szlachetne, przede wszystkim w złoto. U Antoniak to, co banalne, zwyczajne, stare zabawki i figurki zostają zamienione w prace artystyczne, nabierając przy tym nowego „szlachetnego” wymiaru. Kiczowate i banalne przedmioty pochodzące z kultury masowej zostają w ten sposób podniesione do rangi sztuki. Ich celowe postarzenie oraz specyficzne wyeksponowanie sprawiają, że zamieniają się w drogocenne znaleziska z przeszłości. Odnoszą się też do procesu pamięci, zwłaszcza tych osób, które pod koniec okresu PRL-u zbierały podobne figurki i zabawki. Przywołują w ten sposób pamięć dzieciństwa przeżytego w okresie niedoboru dóbr konsumpcyjnych oraz specyficznych przedmiotów służących estetyzacji własnego otoczenia.

Cały tekst dostępny na: http://abcgallery.pl/kategoria/aktualnosci/